گزارش کارآموزی کنسرو سازی

گزارش کارآموزی کنسرو سازی

مقدمه

ماهی از جمله محصولات با ارزش دریایی است كه نسبت به فساد حساس بوده و دذر اثر رشد و تگثیر باكتری ها سریعا" فاسد و غیر قابل مصرف می شود. فساد در ماهی به دو صورت میكروبی و شیمیا یی بروز می نماید . فساد میكروبی به دنبال آلودگی ماهی به میكروگانیسم ها از جمكله آسینتوباكتر، فلاووباكتریوم ، پزود و موناس ، سیتوفاگا و غیره در طی مراحل مختلف صید ، عمل آوری ، حمل و نقل و نگهداری ایجاد می گردد.

در اثر رشد و تكثیر میكروارگانیسم ها تری متبل آمین اكسید موجود در عضلات ماهی به تری متیل آمین مبدل می شود و پیكرة ماهی بوی زننده و متعفن كه محصول فساد شیمیایی است به خود می گیرد.

آزمایش ها و روشهای مختلفی جهت تشخیص ماهی از فاسد بكار برده می شود كه معمول ترین آنها بررسی حسی و ظاهری ماهی از نظر ارگانونپتیكی ، انجام آزمایشهای شیمیایی و میكروبی می باشد.

لذا جهت جلوگیری از فساد ماهی و افزایش ماندگاری آن روشهای نگهداری و فراوری مختلفی از جمله پخت و كنسرو كردن صورت می پذیرد.

تاریخچة كنسرو سازی

ابداع و ساخت كنسرو در زمان جنگ فرانسه در سال 1790 میلادی توسط نیكلاس آپر انجام پذیرفت و در سال 1804 میلادی برای اولین بار از ظروف شیشه ای جهت بسته بندی مواد غذایی استفاده شد و بدین روش 8 ماه ماده غذایی سالم باقی ماند . در سال های 1920 و1970 روشهای محاسباتی جهت تعیین دمای استریلزاسیون ارائه شد و در سال 1973 توسط آقای استامبو روش جدیدی جهت محاسبة زمان سترون سازی قوطی های مختلف در دمایهای متفاوت اتوكلاو ابداع كردید.

شروع صنعت كنسرو سازی دزر كشور ایران به سال 1309 شمسی بر می گردد به طوری كه برای اولین بار آقای درخشانی از ایرانیان مهاجر كشور روسیه این صنعت را وارد كشور نمود.

اولین كارخانه كنسرو سازی در سال 1316 در بندر عباس جهت تولید كنسرو ماهی تأسیس گردید و در حال حاضر 150 واحد كنسرو سازی جهت تهیة تن ماهی در كشور وجوددارد.

كنسرو سازی(canning)

یكی از مهمترین روشهای آماده سازی یا فرآوری مواد خوراكی ، حرارت دادن می باشد . حرارت نه تنها سبب بهبود كیفیت خوراكی یا Eating quality  مواد غذایی می شود بلكه از طریق كاهش سرعت یا توقف فعالیتهای شیمیایی ، انزیمی و باكتریایی ، قابلیت نگهداری آنها را نیز افزایش می دهد.

در این رابطه بدیهی است هر چه درجه حرارت بالاتر و زمان فرایند حرارتی طولانی تر باشد ، امكان نابودی میكروارگانیسم ها و غیر فعال شدن آنزیم ها بیشتر خواهد بود . منتهی بدلیل بروز برخی تغییرات كیفی در محصول در این مورد محدودیتهایی نیز وجود دارد.

در هر حال می توان با استفاده از دمای بالا و زمان كوتاهتر (HTST) یا High temperature – short time  و یا دمای كمتر و زمان طولانی تر ، ضمن برآورده شدن هدف فوق ، از تغییرات كیفی جلوگیری كرده و اترزش غذایی محصول را حفظ نمود.

در مورد ماهی حرارت دادن در درجه اول به منظور بهبود كیفیت خوراكی و در مرحلة بعد جهت متوقف كردن فعالیتهای میكروبی و شیمیایی انجام می پذیرد.

حرارت دادن و پختن ، طبیعت مواد را تغییر داده و فراورده های جدیدی را بوجود می آورد كه ساختمان و تركیب شیمیاییب آن با محصول تازه متفاوت است .

فرایند حرارتی در ماهی سبب نرم شدن بافتها ، تغییر پروتئین ها ، كاهش رطوبت و بسیاری تغییرات دیگر می شود و در عوض اختصاصات ارگانولپتیك و ماندگاری آن بهبود می بخشد .