پایان نامه بررسی و پیاده سازی كتابخانه رقمی و آموزش الكترونیكی در 145 صفحه ورد قابل ویرایش

فهرست

مقدمه

1-   معرفی و تاریخچه كتابخانه رقمی:

1-1-     تعریف كتابخانه رقمی

1-2-     اجزا دیجیتالی

1-3-     ایندكس گذاری اتوماتیك

1-4-     دلایل اضافه از كتابخانه رقمی

1-5-     هزینه های مربوط به كتابخانه رقمی

1-6-     تعدادی از پروژه های كتابخانه های رقمی

2-           آموزش از راه دور

2-1-     تاریخچه آموزش از راه دور:

2-2-     برنامه ها در ایالات متحده

2-3-     طراحی آموزش از راه دور

2-4-     عناصر طراحی آموزش از راه دور

2-5-     انتقال از طریق اینترنت

2-6-     مزایا و فعالیت آموزش اینترنتی

3-           معرفی J2ee

3-1-     مقدمه

3-2-     برنامه های كاربردی چند لایه توزیع شده

3-2-1- اجزا J2ee

3-2-2- client های J2ee

3-2-3- معماری اجزا Java Beans

3-2-4- ارتباطات سرور J2ee

3-2-5- اجزا J2ee

3-2-6- اجزا Bussiness

3-2-7- لایه سیستم اطلاعات

3-3-     زیر لایه J2ee

3-4-     enterprise Bean چیست؟

3-4-1- مزایای enterprise Bean

3-4-2- چه زمانی از EB ها استفاده می شود؟

3-4-3- انواع enterprise Bean

3-4-4- enterprise Bean چیست؟

3-4-5- entity Bean چیست؟

3-4-6- M- D Bean چیست؟

3-4-7- چگونگی دسترسی client از طریق واسط.

3-4-7-1- تصمیم گیری در مورد دسترسی سیار و یا دسترسی محلی

3-4-8- طول عمر enterprise Bean ها

3-4-8-1- طول عمر SSB

3-4-8-2- طول عمر ??? SB

3-4-8-3- طول عمر entity

3-4-8-4- طول عمر Message

3-5-     تكنولوژی Java Server page چست؟

3-5-1- صفحات JSP چه می باشند؟

3-5-2- چرخه عمر صفحات JSP

3-5-2-1- ترجمه و كامپایل صفحات JSP

3-5-2-2- اجرای صفحات JSP

3-5-3- تولید محتوای ایستا در صفحات JSP

3-5-4- تولید محتوای دینامیك در صفحات JSP

3-5-5- اجزا Java Beans

3-6-     گردش كار JTA

3-6-1- گردش كار چیست؟

3-6-2- نرم افزایش گردش كار JTA

4-           معرفی مفاهیم پایگاه داده و پایگاه داده oracle :

4-1-     سیستم های مدیریت پایگاه داده

4-2-     مدل پایگاه داده رابطه ای

4-2-1- مزایای استفاده از پایگاه داده رابطه ای

4-3-     پایگاه داده oracle

4-3-1- معماری پایگاه داده oracle

4-3-1-2- ساختار منطقی پایگاه داده oracle

4-3-1-2- ساختار فیزیكی پایگاه داده oracle

4-3-2- موجودیت oracle و پایگاه داده

5-           آشنایی با سیستم توزیع شده كتابخانه رقمی و آموزش از راه دور

6-           آشنایی با سرویس اطلاع رسانی

6-1-     اهداف اولیه

7-           تحلیل نیازهای سیستم و نرم افزار

7-1-     مهندسی سیستم

7-2-     تحلیل سیستم

7-2-1- تعیین نیازهای مشتری

7-2-2- مطالعه امكان سنجی

7-2-3- ارزیابی و سنتز نیازهای نرم افزار

7-2-4- نمودار جریان داده سیستم

8-           مدل كردن سیستم

8-1-     نمودار ERD

8-2-     نمودار مورد كاربر

8-3-     نمودار فعالیت

9-           طراحی سیستم

9-1-     طراحی از بالا به پایین سیستم

9-2-     طراحی ورودی و خروجی سیستم

10-      پیاده سازی

11-      نتایج و پیشنهادات

12-      منابع

-        چكیده:

با توجه به پیشرفت روز افزون علوم و فنون و افزایش منابع علمی، ایجاد فهرستهای جدید از منابع علمی، كاهش و كمبود فضاهای آموزشی نیاز به كتابخانه های دیجیتالی و سیستم های آموزش از راه دور روز به روز بیشتر احساس می شود به همین دلیل سیستمی توزیع شده برای كتابخانه رقمی و آموزش از راه دور طراحی گردید كه این پروژه در واقع پیاده سازی بخشی از این سیستم تحت عنوان سیستم اطلاع رسانی می باشد.

در راستای انجام این پروژه در ابتدا یكسری تحقیقات در زمینه كتابخانه رقمی و آموزش از راه دور صورت گرفت تا مرجع مناسبی برای مطالعات باشد برای این منظور بر روی تعدادی از پروژه های انجام شده در این زمینه نیز تحقیقاتی به عمل آمد بعد از انجام تحقیقات یك بخش از سیستم كتابخانه رقمی و آموزش الكترونیكی تحت عنوان سیستم اطلاع رسانی تحلیل، طراحی و پیاده سازی شد.

در راه انجام و توسعه كتابخانه وقمی و آموزش از راه دور مشكلات زیادی وجود دارد. فرضیات قدیمی كه در مورد جنبه های تكنیكی، اجتماعی و اقتصادی و قانونی این كار وجود دارد باعث بروز مشكلاتی شده است. از طرفی نمودن امكانات لازم و منابع لازم توسعه این كار را در كشور ما با مشكلاتی مواجه كرده است.

مقدمه

یكی از گنجینه های گرانبهای كتابخانه انگلستان، كتاب خطی بی همتایی است مربوط به قرن 11 میلادی. این كتاب خطی در سال 1700 به كتابخانه تحویل داده شد و 30 سال بعد در حادثه آتش سوزی از میان رفت. با سوختن جلد و بعضی از صفحات كتاب، كتاب پیش از بیش رو به نابودی گذاشت در نتیجه در سال 1800 تصمیم براین گرفته شد كه هر برگ این كتاب را در فریم محافظت شده ای قرار دهند و در سال 1993 كتابخانه انگلستان پروژه الكترونیكی كتاب خطی را آغاز كرد.

دسترس الكترونیكی به منابع  اطلاعاتی از طریق تلاشهای همه جانبه بین المللی برای گسترش اتصال پذیری شبكه ها، افزایش پهنای باند مخابراتی، تولید ابزارهای نوین و از همه مهمتر افزایش قابلیت عملكرد متقابل سیستم‌ها روز به روز بیشتر می شود. اطلاعات رقمی موجود در محیط باز و تقریباً غیرقابل كنترل شبكه جهانی از نظر كمیت هر سال 10 برابر می شوند و همچنین تعداد كاربران نیز به صورت انفجاری افزایش می یابد و این مسائل ومشكلات موجود بر سر آموزش به صورت فیزیكی و كتابخانه های سنتی آدمی را به سمت تولید این سیستم ها پیش می برد . ما نیز ضمن تعریف یك سیستم آموزش از راه دور و كتابخانه رقمی به پیاده سازی قسمتی از این پروژه پرداخته ایم تا عملی شدن آن مشخص گردد.

در این پروژه در ابتدا تحقیقی در مورد پروژه های كتابخانه رقمی و آموزش از راه دور موجود صورت گرفته است و توضیحی در مورد J 2EE و پایگاه داده استفاده شده در این پروژه مطرح شده است و مفصول بعد برچگونگی طراحی و پیاده سازی سیستم اطلاع رسانی مربوط به پروژه كتابخانه رقمی و آموزش از راه دور مطرح شده است.

به امید آنكه این پروژه بتواند راهگشای پروژه های برتر در سالهای آینده باشد.

1- معرفی و تاریخچه كتابخانه رقمی:

با گسترش روز افزون اینترنت بحث كتابخانه دیجیتالی بسیار مهم و گسترده شده است. در اینجا ما به طور مختصر تاریخچه كتابخانه دیجیتالی را مورد بحث قرار می دهیم. در ابتدا با یك تعریف عمومی از كتابخانه دیجیتالی شروع می كنیم و بعد تاریخچه كتابخانه آن و پروژه های موجود را مورد بررسی قرار می دهیم.

به طور كلی كتابخانه های دیجیتالی عبارتند از بسط منطقی كتابخانه های فیزیكی در جامعه اطلاعات الكترونیكی. منظور از بسط منطقی این است كه كتابخانه های دیجیتالی كه در واقع همان راه كتابخانه های سنتی را ادامه می دهند و از منابع و سرویس های موجود استفاده می كنند و منظور از افزایش منطقی آن است كه از طریق كتبخانه های دیجیتالی می توانیم سرویس های جدید و موقعیت های جدیدی را برای نوع بشر تهیه كنیم.

تحقیق و تولید كتابخانه های دیجیتالی كار آسانی نمی باشد چرا كه شامل عناوین زیادی از جمله كتابداری و كامپیوتر و اطلاعات می باشد مانند ایندكس[1] گذاری اطلاعات و بازیابی[2] آنها، مدیریت پایگاه داده و …

دقیقاً شخص نمی باشد كه اولین كتابخانه دیجیتالی در چه زمانی وارد صحنه شده ولی آنچه مسلم است این است كه مفهوم آن تا زمان 1980 وارد نشده بود. خروج و تولید كتابخانه های دیجیتالی در این مرحله به دلیل وجوددو نیروی مهم صورت گرفت. اول تولید تكنولوژی دیجیتالی به خصوص در Multimedia و شبكه كه باعث ایجاد بازدهی بیشتر و ایجاد راه كارهای جدیدتر در پردازش و مدیریت اطلاعات بود و دوم مردم خواهان روشهایی بودند كه بهتر بتوانند اطلاعات مهم را به اشتراك بگذارند و به دنبال روشهای جدید در تحقیق و آمرزش بودند. بنابراین سیستم های كتابخانه دیجیتالی ایجاد شدند.

2-1- تعیین نیازهای مشتری:

در این بخش  تعیین نیازهای مشتری باید به چند سوال اساسی پاسخ داده شود.

1. چه اطلاعاتی توسط سیستم تولید خواهند شد؟
2. چه اطلاعاتی باید فراهم شدند؟
3. چه عملكرد كارایی از سیستم انتظار می‌رود؟

در اینجا به این نكته توجه كنید كه نیازهای مشتری با خواسته‌های آن بسیار متفاوت دارد. نیازهای مشتری در یك سیستم باید لزوماً‌ برآورده شود ولی بزودی برای بر آورده شدن خواسته‌های مشتری وجود ندارد.

در این بخش بعد از بررسی های انجام شده در مورد سیستم در می‌یابیم كه پروژه اطلاع رسانی كه بخش از سیستم كتابخانه رقمی و آموزش از راه دور است دارای نیازهای زیر می‌باشد در واقع سیستم باید حداقل این امكانات را دراختیار كاربر قرار دهد:

1.  زمانی كه دورة آموزش جدید، كتاب یا مقاله‌ای به سیستم اضافه شده است سرور  مربوطه از این مساله با خبر  شود.

2.  سرور مربوطه بر اساس  یكسری سیاستهای كاری باید تصمیم بگیرد این اطلاع رسانی را برای كدامیك از كاربران محلی انجام دهد.

1. بعد از تصیم ‌گیری از سیستم این انتظار می رود كه آگهی را برای كاربران ارسال می‌كند.

همچنین بازدهی كه این سیستم باید برآورده كند باید حداقل شرایط زیر را دارا باشد:

1. سرعت جستجو باید جوابگوی تعداد مراجعین باشد.
2. سیستم باید امكانات چاپ و نسخه برداری به فرمت‌های مختلف استاندارد متنی و گرافیكی را دارا باشد.

عملگرد محصول باید به گونه ای باشد كه از لحاظ كیفیت شرایط زیر را دارا باشد:

1. صحت و درستی انجام عملیات.
2. بازدهی بالا با توجه به امكانات موجود.
3. قابلیت اطمینان سیستم.
4. قابل استفاده بودن سیستم برای كاربر.
5. قابلیت نگهداری سیستم و رفع آسان اشكالات آن.
6. قابلیت انعطاف پذیری سیستم.
7. قابلیت آزمون پذیری سیستم.
8. قابلیت انتقال پذیری سیستم.
9. قابلیت استفاده مجدد سیستم.

7-2-2- مطالعه امكان سنجی:

پس از تعیین نیازهای مشتری باید به پاسخ دادن به یكسری از سوالات باید بررسی كنیم كه آیا این  سیستم امكان مكانیزه شدن را دارد یا خیر.

1. آیا  سیستم مورد نظر نیاز به مكانیزه شده دارد؟
2. آیا سیستم با توجه به امكانات مالی و توانایی های موجود امكان مكانیزه شدن را دارد؟
3. آیا تكنولوژی لازم برای اجرا پروژه موجود است؟
4. چه مابعی برای اجرای پروژه مورد نیاز هستند؟
5. محدودیتهای زمانی و مالی پروژه كدامند؟

در این بخش ما باید مشخص كنیم كه این پروژه قابل توجیه است و پیاده سازی آن امری ضروری می‌باشد  كه با توجه مواردی مانند رشد سریع منابع اطلاعاتی غیر كاغذی به خرید نسخه‌های غیر كاغذی منابع اطلاعاتی كه بسیار ارزانتر و كم حجم تر هستند نگهداری آنها نسیار ساده است، ایجاد امكان جستجوهای  پیشرفته، عدم نیاز به حضور در كلاسهای فیزیكی و بسیاری موارد دیگر لزوم پیاده سازی پروژه را نشان می‌دهد.

7-2-3- ارزیابی و سنتز نیازهای نرم افزاری:

شناخت لازم نیازهای نرم افزاری موفقیت تولید آن نرم افزار نقش اساسی دارد اگر تحلیل نیازهای نزم افزاری به درستی انجام نشده باشد تلاش‌های بعدی در تولید نرم افزاری به هدر خواهد رفت ومحصول نهایی آنچه انتظار می‌رود نخواهد بود.

به طور كلی اهدافی كه این پروژه نرم افزاری در بردارد این است كه در صورت به اشتراك گذاری منبع جدیدی تمامی كاربران بر اساس سیاستهای سرور از آن مطلع شوند.

در این پروژه ما دارای یكسری ورودی هستیم كه در واقع عبارتند از اعلان به اشتراك

گذاری كتاب یا مقاله دورة آموزش جدید. خروجی كه در این سیستم تولید می شود آگهی است كه برای كتاب، مقاله یا دوره آموزشی در نظر گرفته می‌شود و باید برای كاربران فرستاده شود.

عملیاتی كه بر روی این ورودی‌ها صورت می‌گیرد و خروجی‌های سیستم را تولید می‌كند در شكل 7-1 نشان داده شده است.

7-4-2- نمودار جریان داده سیستم:

در خارجی‌ترین سطح از نمودارهای جریان داده، نمودار كلی سیستم وجود دارد كه آن را در زیر مشاهده می‌كنید:

شكل 7-2

این نمودار نشان دهنده ارتباط كلی سیستم با دنیای خارج است. دایره در آن نشان دهندة یك پردازه می‌باشد.

حال این نمودار كلی را می‌توان به پردازه‌های كوچكتری تقسیم نمود كه در نتیجه نمودار جریان داده در سطح 1 را مشاهده خواهیم كرد.

شكل 7-3

این نمودار علاوه بر اینكه نشان دهنده ارتباط كلی سیستم با دنیای خارج است. عملكرد داخلی سیستم را نیز با جزئیات بیشتری نشان می‌دهد. در این سطح سیستم دارای 4 پردازه اصلی می‌باشد كه در زیر به توضیح آنها می‌پردازیم.

: پردازه Common Services است كه مشخص می‌كند كه آگهی باید برای كاربران محلی فرستاده شود و یا برای تمامی كاربران.

: پردازه advertiser می‌باشد كه با توجه به اینكه كتاب مقاله یا دوره آموزشی جدید مورد علاقه كدامیك از كاربران است تصمیم به ارسال آگهی برای آن دسته از كاربران می‌كند.

: پردازه extenal Broker : اگر سیستم تصمیم به ارسال آگهی برای تماس مرورها كه این كار این كار را از طریق این بخش به اطلاع سایر سرورها می‌رساند.

: پردازه Presenter: كه آگهی مورد نظر را به كاربر مورد نظر نشان می‌دهد.

8- مدل كردن سیستم:

مدل سازی یك سیستم نرم افزاری قبل از ساخت و یا نوسازی آن بسیار ضروری می‎باشد. همانطور كه برای یك ساختمان بزرگ طرح اولیه ساخته می‎شود می‎توان برای سیستم های نرم افزاری نیز مدل تهیه كرد.

مدلهای خوب برای ارتباط افراد در گروههای پروژه با یكدیگر و نیز اطمینان از قوت معماری بسیار ضروری است. همچنین در سیستم های پیچیده به دلیل اینكه نمی توانیم كل سیستم را یكجا درك كنیم بهتر است آن را مدل كنیم.